Avrupa Parlamentosu'ndaki merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nin başkanı, Macaristan'ın Ruslara yönelik vize şartlarını hafifletme kararının casusların Avrupa Birliği'ne girme riskini artıracağı konusunda uyardı.
Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) lideri Manfred Weber, Macaristan'ın hızlı vize sistemi uygulamasıyla Ruslara yönelik vize kısıtlamalarını hafifletme kararını eleştirdi.
Temmuz ayının başında Budapeşte, aralarında Rusya ve Beyaz Rusya'nın da bulunduğu sekiz ülke için yeni bir vize zorunluluğu getirdi. Ulusal Kart programı kapsamında mevsimlik işçilere yönelik tasarlandığı söylenen bu uygulamanın, ziyaretçilerin güvenlik kontrolü olmadan ülkeye giriş yapmasına ve diğer AB ülkelerine özgürce seyahat etmesine olanak sağladığını da belirtelim.
Financial Times'ın haberine göre, bu kararın ardından EPP Başkanı Weber, Salı günü Avrupa Birliği Konseyi (AB) Başkanı Charles Michel'e gönderdiği mektupta, AB Konseyi unvanını üstlenen Macaristan'ın, casuslar da dahil olmak üzere kötü niyetli kişilerin birliğe daha kolay girmesine izin vermeyeceğini belirterek, bunun tanınmasından duyduğu endişeyi dile getirdi.
Weber mektubunda “tartışmalı” yeni kuralların “casusluk faaliyetleri için ciddi boşluklar yarattığını, … potansiyel olarak çok sayıda Rus'un minimum denetimle Macaristan'a girmesine izin vererek ciddi bir ulusal güvenlik riski oluşturduğunu” söyledi.
“Bu politika aynı zamanda Rusların Avrupa mevzuatının gerektirdiği kısıtlamaları aşarak Schengen bölgesi içinde hareket etmesini de kolaylaştırabilir” diye ekledi.
Rus vatandaşlarının, üçüncü ülkeler Norveç ve İsviçre'yi de içeren sınır kontrolleri olmadan AB'ye ve Schengen bölgesine girmeleri yasak değil.
Ancak Kremlin'in Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak, Rus havayollarının AB hava sahasında faaliyet göstermesinin yasaklanmasını da içeren bir dizi yaptırım paketi, Rus vatandaşlarının AB'de seyahat etmesini daha da zorlaştırdı.
Sadakatsizlik suçlamaları artmaya devam ediyor
Macaristan Başbakanı Victor Orban'ın AB Konseyi başkanlığını devralmasından birkaç gün sonra Rusya'nın başkenti Moskova'da Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi Brüksel'in tepkisine yol açtı.
Macaristan Başbakanı, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın ünlü sloganına açık bir gönderme olan “Avrupa'yı Yeniden Büyük Yap” sloganıyla 1 Temmuz'da AB Başkanlığı'nı devraldıktan birkaç gün sonra Kiev, Moskova ve Pekin'e bir dizi ziyarette bulundu.
Orban'ın “Barış Misyonu” olarak adlandırdığı ziyaretler, AB anlaşmasının 7. Maddesini tetikleyerek Macaristan'ın başkanlık görevi ve oy kullanma haklarının elinden alınması yönündeki çağrıları artırdı.
Geçen Pazartesi, AB dış politika şefi Josep Borrell Orban'ı sert bir şekilde azarladı, “barış misyonunun” Avrupa yasalarına aykırı olduğunu söyledi ve Macaristan başbakanını sadakatsizlikle suçladı.
Orban'ın davranışı komşu Polonya ile diplomatik bir anlaşmazlığı da tetikledi. Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Władysław Teofil Bartoszewski Pazar günü yaptığı açıklamada, Orban'ın Varşova'ya ikiyüzlülük iddiasıyla bir dizi suçlama yöneltmesinin ardından Macaristan'ın “Putin'le birliğe katılması” gerektiğini söyledi.
Orban geçen hafta sonu yaptığı konuşmada, “Polonyalılar tüm Avrupa'daki en ikiyüzlü politikayı izliyor” dedi. “Bizi ahlaklandırıyorlar ve Rusya ile ekonomik ilişkilerimiz nedeniyle eleştiriyorlar ama aynı zamanda Ruslarla iş yapıyorlar, dolaylı olarak petrol alıyorlar ve onunla Polonya ekonomisini yönetiyorlar” dedi.
Bartoszewski buna şu sözlerle yanıt verdi: “Hem Avrupa Birliği hem de NATO'da uluslararası toplumun dışında yer alan Başbakan Orban'ın aksine biz Rusya ile iş yapmıyoruz.”
Bu, Orban ile iktidardaki Fidesz partisinin de parçası olduğu EPP'nin ilk kez karşı karşıya gelişi değil. Fidesz, uzaklaştırılma veya ihraç edilmekten kaçınmak için Mart 2021'de Avrupa Parlamentosu'ndaki EPP grubundan ayrıldı.
Bundan önce EPP, hukukun üstünlüğü konusundaki sicili nedeniyle Fidesz'in üyeliğini Mart 2019'da askıya almıştı.
Haziran ayındaki Avrupa seçimlerinin ardından Macar lider, kısa sürede Avrupa Parlamentosu'nun üçüncü büyük siyasi grubu haline gelen “Avrupa Yurtseverleri” (PfE) ittifakını kurdu.